کودکان به طور طبیعی کنجکاو و آماده برای یادگیری هستند. با این حال معمولا در مدرسه از این پتانسیل بالقوه استفاده بهینهای نمیشود و بیشتر دانشآموزان نسبت به مدرسه احساس چندان مثبتی ندارند. بخشی از این مشکل مربوط به اکوسیستم مدرسه است و بخشی نیز به شیوههای آموزش مرتبط است. رویداد آموزشی یکی از روشها است که در صورت طراحی خلاقانه و اجرای خوب میتواند تاثیرات آموزشی-تربیتی مثبتی به همراه داشته باشد. اما رویداد آموزشی چیست و چه اهدافی را دنبال میکند؟ در ادامه این مطلب به این سوالات پاسخ میدهیم.
تعریف رویداد
رویداد یا رخداد (event) را اگر از نظر ساختار واژگان آن در نظر بگیریم یعنی «آنچه روی داده» یا «آنچه رخ داده» است. در لغت نامه دهخدا به صورت «روی داد» آمده و بیان کار و کردار و سرگذشت، اتفاق، عارضه، سانحه و حادثه معنی شده است. فرهنگ معین نیز رویداد را به واقعه و حادثه معنی کرده است.
در دیکشنریهای کمبریج و مریام وبستر event به معنی هر چیزی که اتفاق میافتد، به ویژه چیزی که مهم و قابل توجه باشد، تعریف شده است.
معنی خاص رویداد
رویداد در گفتار عامیانه برای اتفاق و حادثه نیز به کار میرود. اما در کاربرد تخصصیتر، عبارت از هر موقعیتی است که برای آن برنامهریزی شده باشد. از قبیل رویدادهای ورزشی، فرهنگی، تجاری، آموزشی و غیره. این همان نوعی از رویداد است که در رویدادیشو مد نظر ماست.
هر رویداد به این معنی باید دارای چهار ویژگی زیر باشد:
- هر رویدادی باید دارای موضوعی باشد.
- رویداد باید دارای هدفی باشد.
- رویداد باید دارای زمان و مکان مشخصی باشد.
- هر رویداد باید دارای شرکتکنندگانی باشد.
انواع رویداد از نظر ساختار
از نظر ساختار انواع بسیار گوناگونی از رویدادها وجود دارد که از جمله به موارد شایع زیر میتوان اشاره کرد:
- کنفرانس (Conference)
- سمینار (Seminar)
- کنگره (Congress)
- ورکشاپ یا کارگاه (WorkShop)
- فستیوال (Festival)
- مجامع عمومی سالانه
- رویدادهای معرفی محصول
- جلسات (Meeting)
- سمپوزیوم (Symposium)
- نمایشگاه (Exhibition)
- نمایشگاههای بزرگ (Expo)
- رویدادهای بینالمللی (International Events)
- دورهمیها (Meetups)
- نشستهای عمومی (General Sessions)
انواع رویداد از نظر موضوع
رویدادها از نظر موضوع و هدف میتوانند طیف بسیار متنوعی مثل موارد زیر داشته باشند:
- علمی
- آموزشی
- تبلیغاتی
- اقتصادی
- فرهنگی
- هنری
- اجتماعی
- سیاسی
- مذهبی
- ترویجی
رویداد آموزشی چیست؟
با توجه به آنچه در مورد معنای خاص رویداد به عنوان «هر موقعیت برنامهریزی شده» گفتیم میتوان رویداد آموزشی را چنین تعریف کرد:
یک رویداد آموزشی عبارت است از هر موقعیت برنامهریزی و طراحی شده که هدفی آموزشی را دنبال میکند.
رویدادهای آموزشی گانیه-بریگز
رویداد آموزشی در ادبیات مربوط به علوم تربیتی به معانی تخصصیتری نیز به کار رفته است. به طور مثال در زمینه طراحی آموزشی میتوان به «رویدادهای آموزشی گانیه-بریگز» (Gagne-Briggs’ Instructional Events) اشاره کرد.
گانیه آموزش را مجموعهای از رویدادها میداند که نسبت به یادگیرنده بیرونی هستند و برای پشتیبانی از فرایندهای درونی یادگیرنده طراحی شدهاند.
از نظر گانیه و بریگز رویدادهای آموزشی دستههایی از رویدادها هستند که در یک موقعیت یادگیری رخ میدهند. هر رویداد برای فراهم کردن شرایط بیرونی یادگیری عمل میکند. هدف از طراحی رویدادهای آموزشی آن است که یادگیرندگان را از موقعیت فعلی به موقعیت مورد نظر (هدف) برسانیم.
رویدادهای نهگانه آموزشی مورد نظر گانیه را میتوان در طراحی یک درس یا آموزش مورد استفاده قرار داد. گانیه معتقد است که در آموزش باید کمابیش از این توالی رویدادها پیروی شود با وجود این وی دریافته است که رعایت ترتیب توالی قطعا ضروری نیست و به موقعیت یادگیری بستگی دارد. شکل زیر رویدادهای آموزشی نهگانه گانیه را نشان میدهد.
هدف رویداد آموزشی چیست؟
یک رویدادهای آموزشی میتواند بر اهداف مختلف تربیتی و آموزشی متمرکز باشد. به طور مثال یک رویداد آموزشی میتواند در جهت تحقق یک یا چند هدف آموزشی زیر طراحی و اجرا شود:
- تقویت نشاط و پویایی در محیطهای آموزشی
- ایجاد تحرک اجتماعی در محیطهای آموزشی
- تقویت قوای شناختی
- رشد مهارتهای ارتباطی
- تقویت قوه زیباشناختی
- رشد تواناییهای کار تیمی
- ایجاد انگیزش و اشتیاق به خودآموزی
- تقویت مهارتهای کارآفرینی و سواد مالی
- تقویت مهارتهای رسانهای
- رشد تفکر انتقادی
- تقویت سواد زیست محیطی
یک رویداد آموزشی نوآورانه علاوه بر اهداف آموزشی، میتواند مزایای جانبی بسیاری در جهت ایجاد نشاط و پویایی در مدارس و تقویت مهارتهای ارتباطی و اجتماعی دانشآموزان داشته باشد.
رویدادهای آموزشی رویدادیشو
ما در رویدادیشو، رویدادهای آموزشی را برای پرداختن به نیازها و مشکلات بومی خود در اکوسیستم آموزش و پرورش ایران مورد استفاده قرار میدهیم. یکی از دغدغههای اصلی ما فقدان نشاط و پویایی در محیطهای آموزشی به طور کلی و در مدارس به طور خاص است. به همین دلیل رویدادهای ما در وهله اول، هدف ایجاد نشاط و پویایی در محیطهای آموزشی را مدنظر قرار میدهد و در مرحله بعد به جنبههای علمی، رشد همهجانبه و کسب مهارتها تمرکز دارد.
چرا رویداد آموزشی نوآورانه؟
یکی از وجوه تمایز رویدادهای آموزشی رویدادیشو، نوآورانه و خلاقانه بودن آنهاست. تنها رویدادهایی با این ویژگیها است که با تحریک علایق و کنجکاوی ذاتی در وجود کودکان میتواند آنها را به مشارکت فعال در فرایند یادگیری برانگیزد.
از طرف دیگر، بسیاری از مطالب کتابهای درسی قادر به کمک به دانشآموزان برای هماهنگ شدن با رشد سریع دانش و فناوری و در نتیجه آماده ساختن آنها برای دنیای آینده نیست. هر رویداد آموزشی در رویدادیشو متناسب با این نیازهای شهروندان جهان آینده طراحی میشود.
موسی توماج ایری
دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تهران
مدرس، نویسنده و پژوهشگر در حوزه آموزش
هم بنیانگذار استارتاپ رویدادیشو
ایمیل: mtoumajiri@gmail.com
وبسایت: www.mousatoumaj.ir